Ev kiralarken imzalatılan boş tarihli tahliye taahhütnameleri, kiracıların ileride evden çıkarılmasına neden olabiliyor. Peki bu belgeler hukuken geçerli mi? Kiracı ne yapmalı, mal sahibi ne zaman bu belgeye dayanarak tahliye talep edebilir? İşte uzman görüşleriyle kritik detaylar.
Kiracılar Dikkat: Boş Tarihli Tahliye Taahhütnamesi Hukuken Ne Anlama Geliyor?
Türkiye’de son yıllarda artan kira bedelleri ve konut piyasasındaki arz-talep dengesizliği, kiracı ve ev sahibi ilişkilerini oldukça hassas bir noktaya taşıdı. Bu süreçte en sık gündeme gelen belgelerden biri de tahliye taahhütnamesi. Ancak özellikle boş tarihli tahliye taahhütnameleri, ciddi hukuki sorunlara yol açabiliyor.
Peki bu belge nedir? Kiracı açısından risk oluşturur mu? Hangi koşullarda geçersiz sayılır? Bu yazıda, tüm detaylarıyla kiracıların haklarını ve dikkat etmeleri gereken noktaları ele alıyoruz.
Tahliye Taahhütnamesi Nedir?
Tahliye taahhütnamesi, kiracının belirli bir tarihte taşınmazı boşaltmayı taahhüt ettiği yazılı belgedir. Türk Borçlar Kanunu’nun 352. maddesi uyarınca kiracı, bu belgeyi imzalaması halinde belirttiği tarihte evi tahliye etmek zorundadır.
Ancak burada çok kritik bir detay bulunur:
Taahhütnamenin kiralananın tesliminden sonra ve serbest irade ile verilmiş olması gerekir. Aksi takdirde, belge hukuken geçersiz sayılabilir.
Daha fazla detay için Resmi Gazete Borçlar Kanunu – Madde 352 bağlantısı üzerinden yasal metne ulaşabilirsiniz.
Boş Tarihli Taahhütnamenin Tehlikeleri Nelerdir?
Kira sözleşmesi imzalanırken bazı ev sahipleri, kiracılara ileride kullanmak üzere boş tarihli bir tahliye taahhütnamesi imzalatabiliyor. Bu belgeye daha sonra tarih eklenerek noter ya da mahkeme yoluyla tahliye işlemi başlatılabiliyor.
Ancak bu durum şu riskleri taşır:
- Kiracı, belgeyi baskı altında veya kira başlangıcında imzaladığı için geçerlilik tartışmalı hale gelir.
- Boş tarih, ev sahibinin istediği an belgeyi işleme koyabilmesine olanak sağlar.
- Kiracı, evden çıkmak istemese bile belge aleyhine kullanılabilir.
- Mahkeme tarafından geçerli sayılırsa, tahliye kararı çok hızlı çıkar.
Bu nedenle hukukçular, kiracıların boş tarihli veya kira başlangıcında imzalanan taahhütnamelere karşı dikkatli olmaları gerektiğini vurguluyor.
Tahliye Taahhütnamesi Geçerli Sayılabilmesi İçin Gerekli Şartlar
Bir tahliye taahhütnamesinin hukuken geçerli sayılabilmesi için aşağıdaki şartların sağlanması gerekir:
- Taahhüt, kira sözleşmesinden sonra verilmelidir.
- Kiracı, özgür iradesiyle imzalamış olmalıdır.
- Belgede tahliye tarihi açıkça belirtilmelidir.
- Belge ıslak imzalı ve kiracıya ait olmalıdır.
- Belgeye tarih sonradan eklenmemelidir.
Bu şartlar eksikse, kiracı yasal yollara başvurarak belgenin iptalini talep edebilir. Özellikle boş tarihli belgeler, sonradan tarih eklendiği için geçersizlik riski taşır.
Kiracı Ne Yapmalı? Haklarını Nasıl Korur?
Kiracılar, böyle bir durumla karşılaştıklarında şu adımları atabilir:
- Kira sözleşmesi sırasında boş tarihli hiçbir belge imzalamayın.
- Ev sahibi zorlarsa, durumu yazılı olarak belgeleyin veya tanık tutun.
- Zorla imzalatılmış bir belge varsa, derhal bir avukata başvurun.
- Belgede tarih yoksa ve ev sahibi sonradan doldurmuşsa, itiraz edin.
- Gerekirse, belgenin geçersizliği için mahkemeye başvurun.
Özellikle büyük şehirlerde bu tür mağduriyetlerin artması nedeniyle barolar ücretsiz hukuki danışmanlık hizmetleri sunmaktadır. Detaylı bilgi için İstanbul Barosu Tüketici Hakları Merkezi sayfasını ziyaret edebilirsiniz.
Ev Sahiplerinin Bu Belgeyi Kullanması Ne Anlama Gelir?
Ev sahibi, tahliye taahhütnamesini notere onaylatıp icra takibi başlatabilir. Eğer kiracı bu takibe 7 gün içinde itiraz etmezse, icra müdürlüğü tahliye işlemini başlatabilir. Bu nedenle itiraz süresi çok kritiktir.
Ayrıca belge geçerli olsa bile mahkeme, imzalanma tarihini ve özgür irade olup olmadığını inceler. Kiracının iddiası kuvvetli ise mahkeme, ev sahibinin tahliye talebini reddedebilir.
Örnek Yargı Kararları Ne Diyor?
Yargıtay kararlarına göre, kira sözleşmesiyle aynı gün imzalanan tahliye taahhütnameleri çoğunlukla geçersiz sayılıyor. Özellikle boş tarihli belgeler, kiracının aleyhine sonuçlanmıyor.
Örneğin, Yargıtay 6. Hukuk Dairesi’nin 2021/2383 E. sayılı kararında, “kira sözleşmesiyle aynı gün alınan ve boş tarihli olan tahliye taahhütnamesinin geçersiz olduğuna” hükmedildi.
Bu karar, kiracılar açısından emsal niteliği taşıyor.