Kira sözleşmeleriyle yaşanan sorunlar, birçok ev sahibini mülkünü satmaya zorluyor. Bu eğilim kiralık konut sayısını hızla düşürürken, büyük şehirlerde kira fiyatları yeniden yükselişe geçiyor. İşte konut piyasasında son durum ve dikkat çeken veriler…
Kiracı Sorunları Satışları Artırdı: Kiralık Konut Arzında Alarm Zilleri Çalıyor
Ev Sahipleri Kiracıyla Uğraşmak Yerine Satışı Tercih Ediyor
Son dönemde özellikle büyükşehirlerde giderek artan kiracı-ev sahibi anlaşmazlıkları, konut piyasasında yeni bir dengeyi zorunlu hale getirdi. Fahiş kira artışları, tahliye süreçlerinde yaşanan zorluklar, yasal sınırlamalar ve mahkeme süreçlerinin uzaması, birçok ev sahibini “artık uğraşamam” noktasına getirdi.
Gayrimenkul danışmanları, ev sahiplerinin kiracıyla yaşadıkları sorunlar nedeniyle mülklerini satışa çıkardığını, bu durumun da kiralık konut arzını ciddi biçimde daralttığını ifade ediyor. Özellikle İstanbul, Ankara ve İzmir gibi büyükşehirlerde bu eğilim çok daha belirgin hale gelmiş durumda.
Kiralık Konut Sayısı Neden Azalıyor?
Uzmanlara göre, kiralık ev stokunun azalmasında birkaç temel neden öne çıkıyor:
- Yasal kira artış sınırı (%25 tavanı) nedeniyle ev sahipleri enflasyon karşısında gelir kaybına uğradığını düşünüyor.
- Kiracıların tahliye edilmesinin zorlaşması, özellikle ihtiyaç nedeniyle konut boşaltmak isteyen ev sahiplerini caydırıyor.
- Arabuluculuk ve dava süreçlerinin uzunluğu, sorun yaşayan ev sahiplerinin mülke müdahalesini sınırlandırıyor.
- Kiracılardan kaynaklı mülk zararları ve aidat ödememe gibi sorunlar, risk algısını artırıyor.
Bu faktörler birleşince birçok ev sahibi “kiralamak yerine satmak” eğilimine giriyor. Sonuç olarak kiralık konut sayısı düşerken, talep sabit kaldığı için kira fiyatlarında yeniden bir artış baskısı oluşuyor.
Büyükşehirlerde Gözle Görülür Değişim
Türkiye genelinde emlak ilanlarını takip eden platformlara göre, son 6 ayda kiralık konut ilanlarında %23’e varan düşüş yaşandı. Buna karşılık, aynı dönemde satılık konut ilanları %18 arttı.
Özellikle İstanbul’un Kadıköy, Şişli, Bakırköy gibi merkezi ilçelerinde, kiraya verilmeyen dairelerin satılık olarak piyasaya sürüldüğü gözlemleniyor. Ankara’nın Çankaya ve İzmir’in Karşıyaka ilçelerinde de benzer eğilimler raporlanıyor.
Veriler için Endeksa gibi bağımsız gayrimenkul analiz siteleri düzenli olarak raporlar yayınlamaktadır.
Yatırımcılar Ne Yapıyor?
Kira geliri amacıyla konut almış olan yatırımcılar ise yeni stratejiler geliştiriyor. Bazıları, kiraya vermek yerine Airbnb gibi kısa süreli kiralama platformlarına yöneliyor. Bu sayede daha kısa vadede gelir elde etmeyi amaçlayan ev sahipleri, aynı zamanda kiracı problemi yaşamamayı hedefliyor.
Ancak bu uygulamalar da bazı belediyeler tarafından denetim altına alınmaya başlandı. Örneğin İstanbul Büyükşehir Belediyesi, ruhsatsız günlük kiralamalara karşı sıkı denetimler yapacağını duyurdu.
Bazı yatırımcılar ise konutlarını boş tutarak fiyat artışı beklentisiyle satış zamanlamasını erteliyor. Bu da arzın daha da daralmasına neden oluyor.
Kira Fiyatlarında Yeni Dalga Yolda mı?
Kiralık konut sayısındaki düşüşün devam etmesi, özellikle yaz aylarına girilirken kira fiyatlarında yeni bir yükseliş dalgası beklentisini artırıyor. Üniversite öğrencilerinin yeniden kiralık konut arayışına girecek olması, evlilik sezonunun yaklaşması ve turistik hareketliliğin artması gibi etkenler, talebin kısa vadede artmasına yol açacak.
İstanbul’da ortalama kira bedelinin yeniden 20.000 TL bandına yaklaşması beklenirken, İzmir ve Ankara gibi kentlerde de %10-15 bandında yeni artışlar görülebilir.
Uzmanlardan Öneriler: Kiracılar ve Ev Sahipleri Ne Yapmalı?
Yaşanan bu gelişmeler karşısında uzmanlar her iki tarafa da bazı önerilerde bulunuyor:
- Kiracılar, sözleşmelerini mutlaka yazılı ve açık hüküm içerecek şekilde yapmalı.
- Ev sahipleri, sözleşme süresi, artış oranı ve tahliye koşullarını netleştiren ek protokoller düzenlemeli.
- Her iki taraf da anlaşmazlık durumunda arabuluculuk mekanizmasını etkili şekilde kullanmalı.
- Mülk sahipleri, kiracı seçimi konusunda dikkatli olmalı; SGK kaydı, referans ve gelir belgesi gibi belgeleri istemeli.
- Kiracılar da konutun mevcut durumunu gösteren bir teslim tutanağı ile olası anlaşmazlıkların önüne geçmeli.
